Her insanoğlunun nabza iyi mi bakılacağını bilmesi, ara sıra nabzını sayması gerekir. Sağ elinizin parmak uçlarını, tercihen üç parmağınızı,  sol bileğinizin iç yüzüne, başparmağınız hizasına yerleştirerek kalp atışlarınızı hissedebilir, nabzınızı sayabilirsiniz.

Bu sırada bir taraftan saniyeli bir saate bakıp 15 saniye süresince kalbinizin atışını sayıp dörtle çarparak yada daha iyisi bir dakika süresince nabzınızı sayarak dakikadaki atış sayısını bulabilirsiniz. Nabza bakmanın öteki yolu boyundaki şah damarının atımlarını saymaktır. Gene üç parmağınızı boyun şah damarınızın üstüne yerleştirerek kalp atışlarınızı hisseder, saatinize bakarak dakikada kaç attığını sayabilir, tertipli olup olmadığını denetim edebilirsiniz.

Nabza bakarken nelere dikkat edeceğiz?

1-Kalp atımlarının ele geliş şekli önemlidir. Sıhhatli bir kişide vuruşlar ele dolgun ve tertipli gelir. Şişmanlarda ve düşük tansiyonlularda birazcık daha zayıf hissedilebilir.

2-Kalp atışlarının elimize hep aynı ritimde ve düzende gelmesi gerekir. Nabza dikkat ederek halk içinde “tekleme” denilen, biz doktorların ekstrasistol dediğimiz anormal kalp atımlarını yakalayabilirsiniz.

İdeal Kalp Hızı Kaç Olmalıdır?

Her insanoğlunun kalp hızı farklıdır. Gövde hareketleri (koşma, adım atma), duygusal durumumuz (üzüntü, kaygı, mutluluk), karnımızın aç tok olması yada havadaki ısı benzer biçimde pek oldukca unsur kalp hızımızı etkisinde bırakır. Kalbin dakikada 60-100 içinde atmasını düzgüsel kabul ediyoruz. Uzun seneler spor icra eden kişilerde düzgüsel kalp atış hızı 50’ye, hatta 40’a kadar inebilir. Bunun sebebi spor halletmeye bağlı olarak kalp kaslarının güçlenmesi ve her seferinde daha çok kan pompalayabilmesidir. Meşhur bisiklet yarışçısı Lance Armstrong’un kalbinin istirahat esnasında dakikada 32 attığı bildirilmiştir. Eğer spor yapıyorsanız ve hiçbir şikâyetiniz olmadan kalbiniz düşük bir hızla atıyorsa oldukca üstünde durmayın. Beraber halsizlik, baş dönmesi, bayılma benzer biçimde şikâyetler var ise kesinlikle bir doktora görünün.

60-100 içinde atan kalp hızın düzgüsel bulunduğunu söylesem de şunu da ilave etmek zorundayım: “kalp hızınız ne kadar düşükse o denli iyidir.” Aynı düşük tansiyonu sevmemiz benzer biçimde kalp hızının düşük olması da hoşumuza gider. Mesela; kalp hızı dakikada 70 atanların sıhhat açısından kalp hızı dakikada 80 atanlardan daha avantajlı bulunduğunu söyleyebilirim. Kalbin süratli atmasının kalp krizi, nüzul ve ölüm riskini artırdığı gösterilmiştir. Norveç kaynaklı bir çalışmada istirahat nabzındaki her 10 atımlık artışın kalp krizi riskini hanımlarda % 18, erkeklerde % 10 artırdığı gösterilmiştir. 50 yaş üstündeki hanımlarda nabzın 76 ve üstünde olması ölüm riskini yüzde 26 artırmaktadır.

Kalbiniz süratli atıyorsa?

Derhal şu anda saate bakıp nabzınızı sayın, istirahat halinde olmanıza karşın nabzınız dakikada 76’nın üstünde ise uzun solukta kalbinizin hızını düşürmek için bir şeyler yapmanızda yarar var anlamına gelir. Nabzı düşürmenin en kolay ve güvenilir yolu tertipli spor yapmaktır. Yarından itibaren tertipli ve tempolu yürüyüşler halletmeye başlayın, kalbinizle bir sorununuz yoksa koşun. Kısa sürede bir netice beklemeyin fakat aylar içinde nabız sayınızın daha aşağılara inecektir.

Bu bilgilerin ışığında şunu söyleyebilirim: bir rahatsızlığa bağlı olmadan kalbiniz 50-70 içinde atıyorsa fazlaca iyi, 70-85 içinde atıyorsa orta, 85 üstünde atıyorsa yüksek nabız olduğundan bahsedebiliriz. Geçici bir telaş, stres, üzüntü, gerginlik bu şekilde bir artışa niçin olduysa sorun yok, bir süre sonrasında nabzınız yine eski hızına inecektir. Eğer sürekli olarak yüksek çıkıyorsa o vakit nedenini bulup tedbir almak gerekir.