Şişmanlık mühim derecede morbidite ve ölüm riski taşıyan, karmaşık genetik ve çevresel nedenler ile oluşan ciddi bir hastalıktır. Günümüzde tüm dünyada bir numaralı sıhhat problemi olmaya aday olan şişmanlık vücutta aşırı yağ birikiminin hastalıklara niçin olması olarak tanımlanmaktadır. O denli ciddi ve yaygındır ki artık bir şişmanlık salgınından bahsedilebilir. Tüm dünyada 1,5 milyar şahıs fazla şişman, 500 milyon şahıs şişmandır. Batı yaşamına ilişik hususi bir mesele olarak başlasa da bu hastalık artık tüm dünyaya yayılmıştır. Beslenme yetersizliği ve açlık çeken ülkelerde bile kaygı verecek bir hızda artmaktadır. Bu durum tüm yaş gruplarından insanları etkilemekte hatta çocuklarda bile görülmektedir.

Hangi nedenler şişmanlığı etkisinde bırakır?

Obeziteye yol açan 3 temel unsur; fena beslenme, aktivite yetersizliği ve genetik nedenler olarak tanımlanmaktadır. Genetik faktörler bu nedenler içinde %60’lık bir oranla ilk sıradadır. Arkasından %30’luk bir oranla çevresel faktörler gelir. Kişisel faktörler ise % 10’luk bir dilimi oluşturmaktadır.

Şişmanlık temelde 2 nedene dayanır. İlki yüksek kalorili ve yağlı, vitamin ile minerallerden yoksul sadece leziz gıdalara kolay ulaşılabilmesi ve alınmasıdır. Öteki niçin ise artan şehirleşme, ulaşımın ve çalışmanın giderek daha hareketsiz hale gelmesi sonucunda alınan enerjinin harcanamaması, tüketilememesidir. Ek olarak şişmanlığın yol açmış olduğu hareket güçlüğü ve görüntü toplumsal yaşam düzeyini ve standardını bozar. Şişman kişiler hazır elbise, ulaşım araçlarında ve toplantı alanlarında yer bulmakta güçlük çekerler.

Şişmanlığın düzeltilmesi için ne yapılması gerekir?

En mühim sıhhat problemlerinden kabul edilen şişmanlığın düzeltilmesi için buna yol açan 2 etkenin ortadan kaldırılması gereklidir. Birikmiş olan yağ ile enerjinin uygun hareket ve sporla harcanması ve alınan gıdanın azaltılmasıdır. Bu yolların yalnızca birinin uygulanması başarısızlıkla sonuçlanır.

Enerji harcanması:

Günümüz toplumunda ulaşım kolay ve taşıtlarla, iş yaşamı da genel anlamda bedensel olmayan etkinliklerden oluştuğu için gıdalarla alınan enerji harcanamamaktadır. Bu yüzden kişiler her gün tertipli egzersiz yapmalıdır. Kaide olarak haftada minimum 5 gün otuz dakika süresince ara vermeden spor yapılması önerilmektedir. Bu şekilde meydana getirilen tertipli egzersiz hem de kalp sağlığı için de fazlaca gereklidir. Buna ek olarak mümkün olduğunca yürüyüş yapmak, yakın bölgelere yürüyerek gidilmesi, asansör yerine merdivenlerin kullanılması destekleyici olur.

Enerji (kalori) alımının azaltılması:

Bu plandaki ilk basamak rejim uygulamasıdır. Protein ve vitamin eksikliğine yol açmayan kesinlikle diyetisyen kontrolü altındaki rejim uygulamaları ilk basamakta uygulanır. Rejim ile zayıflama hızı oldukça fazla olmamalıdır. Ayda en fazla 1-2 kilogram verilmesi kabul edilebilir bir zayıflama hızıdır. Bundan daha süratli zayıflamalarda ek rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.